Als facilitators van MDF Azië worden we vaak gevraagd om teambuildingsessies te doen. Ik heb er zelf veel gedaan, in veel verschillende landen. Van China tot Zuid-Afrika. Terugkijkend vraag ik me af: is er een geheim om van een groep collega's of medewerkers een echt team te maken? Kan iemand echt een team bouwen in een paar dagen? Wat maakt een team een team?
Wat is teamgeest?
"Een goede teamgeest!" is vaak het eerste wat mensen zeggen als ze gevraagd wordt wat een team tot een team maakt. Ja. Maar wat betekent dat? Het is niet tastbaar, kan niet worden gezien of gehoord. Dus hoe kunnen we eraan bouwen? Het laat zich niet gemakkelijk beschrijven. Teamgeest is als een geest in een fles
Teamwaarden
Bij MDF kennen we een paar kenmerken van goed presterende teams. Een daarvan zijn gezamenlijke teamwaarden. Respect! Eenheid! Transparantie! Mensen hebben geen moeite om dit soort gewenste teamwaarden te bedenken. Maar we gooien de bal altijd terug: Wat betekenen deze waarden eigenlijk?
Wat wel en niet te doen
Laten we een waarde als 'respect' eens ontleden. Natuurlijk wil iedereen in een team gerespecteerd worden. De vraag is hoe we wederzijds respect kunnen bereiken. Welke mechanismen of acties kun je bedenken om respect af te dwingen", vraag ik vaak. Ik stel een brainstorm voor. De groep blijft een paar minuten stil. En dan: We kunnen afspreken om aardig voor elkaar te zijn. En beleefd', zegt een ander. Ja, en elkaar aanmoedigen en helpen. Elkaar een compliment geven. En als we een fout maken, geven we dat toe en gaan we verder. En we delen informatie. Als we een bepaalde taak niet kunnen, moeten we daar open over zijn en om hulp vragen. En we mogen nooit schelden, schreeuwen of pesten. De lijst met do's en don'ts wordt steeds langer.
Van waarde naar gedrag
Het is belangrijk dat iedereen in het team suggesties geeft. Zelfs de meer stille of verlegen teamleden. De volgende stap is het verwerken van deze waarden. We hebben verschillende opties. We kunnen vragen om prioriteiten te stellen. We kunnen een gedragscode ontwikkelen. We kunnen kernwaarden op posters of stickers zetten. Het team in Zuid-Afrika besloot tot 'Geef elkaar een compliment'-sessies. In China startte het team een sms-groep via de mobiele telefoon om goed nieuws te delen. Alles kan werken, zolang de waarden 1) uitgesproken zijn, 2) iedereen het erover eens is en 3) worden omgezet in acties. De resultaten kunnen verbluffend zijn als je out of the box denkt. Of in teamgeesttermen: uit de fles.
